Zoals op de hoofdpagina te lezen is, had ik het bekabelen van knoppen en modules niet goed aangepakt. Nadat een draad waarop 24V stond (de draad die de snelheidsmeter laat werken) de Arduino Mega raakte toen de soldering afbrak, begon ik opnieuw: het was duidelijk dat ik dit anders aan moest pakken.
Mijn aller-allereerste keus was het kiezen voor een veel gemakkelijker te bewerken houtsoort. Deze moest ook veel lichter van gewicht zijn: versie 1, voor zo ver je dat gevorderd kon noemen was door het hoge gewicht en onhandige formaat praktisch niet te tillen.
Ik begon met het uittekenen van de hoofdgedeeltes: links rechts en midden. Op de foto helemaal rechts is het linkergedeelte te zien, met links ervan het rechtergedeelte van het dashboard. Het totale verslag is een mix van foto’s van mijn spiegelreflex en van mijn mobieltje. Grote kwaliteitsverschillen tussen de foto’s zijn dus mogelijk.
Ik begon met het boren van enkele gaten voor de grootste knoppen: de startknop, de circuitschakelaar, de knop om de “ontsteking” te staken (zo vermeld de handleiding van deze bussen de functie van de knop! Eigenlijk slaat dat nergens op natuurlijk, voor een dieselmotor!) en de knop om voor te gloeien/choke aan te passen voor het starten bij koud weer.
Met een 1 millimeter boortje boorde ik een piepklein gaatje voor: zo probeerde ik de knoppen zo recht mogelijk naast elkaar te krijgen, op gelijke afstand. Uiteindelijk boorde ik het gat verder uit en met een grote-gatenboor (ook wel stappenboor genoemd) boorde ik het gat uit naar de vereiste maat voor de knoppen (22,5mm, al geeft het datablad 22,3 aan).
De gebruikte knoppen zijn verlichte ronde knoppen van EAO met plastic rand en bestaan uit de volgende onderdelen met het EAO productnummer tussen haakjes:
Het schakelelement (14-433.036)
De rand (704.600.0)
De lens (2 keer transparant, 704.602.7)
De lens (1 keer rood, 704.602.2)
De legendaplaat (3 keer melk-wit, half-transparant, 704.609.9)
1 rode LED-module (10-2106.3142)
2 witte LED-modules (10-2106.3149)
Met een krashoutje (een goedkope van de Gamma, ik kan ‘m niet aanraden) trok ik een spoor in het hout om zo gelijkmatig vanaf de rand te boren. En dat werkte.
Nu kon ik met een figuurzaagje veel preciezer de knop-posities en die van andere modules gaan uitzagen. In versie 1 vereiste dat het gebruik van de decoupeerzaag: in meubelpaneel met een figuurzaagje werken is praktisch onmogelijk. Het duurt lang en als je rommel tegenkomt (dat nogal eens gebeurd, dat spul is vaak ernstig vervuild) is de kans dat je scheef gaat of je zaagje breekt zeer groot.
Ik was dan ook zeer snel klaar met het statuslampcluster en de statusverlichting er direct onder. Deze bleek bovendien niet de juiste afmeting te hebben: een knop uit het DAF 95XF dashboard bleek ongeveer 50mm hoog. Waaorm ik die maat niet eerder nagemeten heb in de overgetrokken foto’s in Blender waarmee ik de clusters maakte weet ik niet, maar de schakelaars in de foto’s? Die waren 50,865mm in Blender. Dat leek me wat te toevallig om fout te zijn. Verder meten in de bussen door de maat van de schakelaars in de breedte bij elkaar op te tellen kwam telkens zeer precies uit met wat ik aan afstand meette in de foto’s met zowel het midden als het rechtergedeelte!
Nu ik ook het frame van het dashboard zelf kon overtrekken, kon ik redelijik goed de hoeken van de linker en rechtermodules bepalen en aftekenen. Deze delen zaagde ik uit met de decoupeerzag uit 5mm dik multiplex voor de stevigheid. Aan de boven en onderkant lijmde ik 20x20mm beuken latjes om de frontplaten in te schroeven:
In het middengedeelte kon ik nu de gaten uitzagen voor de clusters, snelheidsmeter en de stuurkolom. Hiervoor gebruikte ik de decoupeerzaag. Daardoor is het gat voor de snelheidsmeter helaas niet zo rond als ik wel probeerde.
Aan de achterzijde van het middendeel lijmde ik beukenlatjes zodat de schroeven om dit deel op z’n plek te houden uit het zicht gehouden worden. De rand tussen het gat van de snelheidsmeter en de clusters is wel wat kwetsbaar. Ik hoop die te verstevigen, maar weet nog niet of ik daar genoeg ruimte voor heb.
Op de plek van de circuitschakelaar moet ik nog een laagje hout wegbeitelen om de schakelaarplaat vlak te monteren met de middenplaat.
De rechterdelen, zowel de boven en onderkant als de knopgaten zelf werden 2 weken later uitgezaagd en konden daarna ook verlijmd en vastgeschroefd worden.
Eerst tekende ik ook op het rechtergedeelte de knopgaten af en zaagde deze uit Hoewel ik blij ben dat ze behoorlijk recht zitten verlopen de aftekenlijnen wel behoorlijk. Ik maakte ergens een rekenfout, dat kan niet anders, maar gelukkig zonder gevolgen.
In de volgende foto zie je het rechterdeel met enkele uitgezaagde knoppen ook al gemonteerd. Let niet op de rommel: er is beperkte bewegingsruimte en ik ben absoluut géén opgeruimd persoon! (Ik zeg zelf vaak liever dat ik gewoon teveel hobbies op 1 plek combineer, dat klinkt positiever).
Hierna was de inkeping voor de stuurkolomg aan de beurt: ook dit ging helaas niet zo recht als ik had gehoopt, de ronding van de rand sluiten niet heel erg lekker aan op het rechte gedeelte. De middenplaat werd er trouwens ook erg kwetsbaar door: aan 3 kanten was er ongeveer 1,5 cm hout over. Ik moest het werkstuk dus met zorg omkeren of vastmaken om te voorkomen dat het brak. Als ik er ruimte voor heb breng ik ook hier versteviging voor aan.
Ik besloot hierna de snelheidsmeter te plaatsen om te zien of dat past. En dan blijkt dat meten en aftekenen in het luchtledige…nou ja, z’n beperkingen kent. In de achterplaat en de bodem moest ik een gat uitzagen voor de snelheidsmeter, omdat deze anders niet diep genoeg kon zakken en nooit gelijk zou liggen met de plaat. Geen chique oplossing, maar goed, daar zie je bijna niks van.
Twee foto’s terug is te zien dat ik de circuitschakelaar ook een legendaplaat heb gegeven: deze heb ik eveneens overgetrokken van bestaande foto’s als het om afmeting gaat, maar de icoontjes moest ik zelf uittekenen. Omdat ook deze plaat achtergrondverlichting heeft (de schakelaar regelt immers het stads- en dimlicht), moesten er gaatjes gemaakt worden voor de LED verlichting. De moer van de schakelaar (een Lorlin 6-standen schakelaar) houdt de plaat op z’n plek, de knop schuift er overheen.
Op een stuk schilderstape (dit om het uitbreken van houtvezels bij het zagen zoveel mogelijk te voorkomen) tekende ik de gaatjes af op basis van waar de iconen zitten op de plaat. Met een figuurzaagbeugel waarin het figuurzaagje ook 90 graden gedraaid in gemonteerd kan worden, kon ik zo op de moeilijke plekken komen zonder dat de zaagbeugel zelf in de weg zat.
Met een beitel sloeg ik de rand voor de schakelaarplaat uit: zo breekt de bovenlaag niet uit bij het uitbeitelen van de bovenlaag van het triplex. Met een hobbymesje probeerde ik hetzelfde te doen voor de afgeronde hoeken van de schakelaarplaat. Zo precies als ik dat wel had gewild lukte dat helaas niet, zoals je in de groezelige foto hier rechts ziet. De streepvormige stukjes zijn dubbelzijdig tape om de wijzerplaat op z’n plek te houden.
Eind december 2022 liep ik een coronabesmetting op en had ik onverwachts een hoop tijd om aan het dashboard te werken. Het was geen heftige besmetting: sommige dingen smaakten of roken een beetje gek en ik was snotterig, alsof ik hooikoortsklachten had.
2 Maanden eerder echter waren we pittig aan het opruimen op mijn werk wegens een naderende verhuizing. Ik mocht als een van de laatste door de werkplaats gaan om onderdelen uit te zoeken als ik daar wat aan dacht te hebben: alsof je zonder te betalen winkelt in een elektronicawinkel, zo voelde dat een beetje (prima secundaire arbeidsvoorwaarden, noemde een collega dat).
In de onderdelenbak zwierven de losse onderdelen van het type EAO schakelaars op de voorgaande foto’s tussen fader- en potmeterknoppen en ander spul. Ik stond op het punt zo’n schakelaar te kopen voor de waarschuwingslichten, dus dit kwam mooi uit.
Het hoofd techniek had alleen wat minder geduld dan ik had verwacht: toen ik 1 schakelaar probeerde samen te stellen en de onderdelen bij elkaar zocht, hoorde ik hem zenuwachtig zegen “Ja, daar hebben we dus geen tijd voor!”
Voor ik er erg in had zat de gehele inhoud in een plastic zak onder de begeleidende opmerking “Zoek dat thuis lekker uit, het moet hier weg!”
Het was griezelig veel in aantal, maar ook in geld: de ronde schakelaars kosten je nieuw rustig 30 euro per stuk. En daar bleek ik er nu 5 van te hebben, samen met 2 rechthoekige.
In november gingen er opnieuw spullen weg, waaronder een mini-aanraakscherm van 800×480 en ongeveer 5″ in schermdiagonaal. Deze werden vroeger gebruikt voor de videozenders, voordat deze in een lompe rugzak pasten en ze overbodig werden. Het leek me een mooie toevoeging aan het dashboard: zo kon ik een lijnfilmcomputer of iets anders weergeven. Op de foto hieronder zit de behuizing nog om het scherm en zie je dat het gaat voor de automaatselector ook is uitgezaagd:
Na de behuizing te hebben verwijderd en het scherm zelf te hebben opgemeten verlijmde ik stukjes triplex aan de achterzijde van het rechterdeel om van de achterzijde het scherm vast te kunnen schroeven. Dit gaf de rechterplaat ook extra stevigheid: na het uitzagen van het gat voor de automaatselector en de knoppen was de plaat erg flexibel geworden. 2 Langwerpige stukjes triplex houden het scherm op hun plek en geven me de mogelijkheid om de controller van het scherm daarop vast te schroeven.
Dit was een delicaat proces: de bandkabel van het scherm is erg kwetsbaar en moest dus zo recht mogelijk zitten omdat spanning waarschijnlijk tot een defect zou leiden. Niet meteen, maar na langdurig gebruik. Hoe dan ook: met alles vast, ziet dat er best netjes uit. Dit is het resultaat begin januari 2023.
Eind februari liep ik helaas een nieuwe coronabesmetting op: een die me zou bijblijven, want deze was erg gemeen qua klachten. Dit gebeurde juist nadat ik me had voorgenomen om het project in de verf te zetten. Dat moest dus wachten. Omdat ik helaas met langdurige coronaklachten te maken kreeg, werd dat pas eind maart. Niet dat de klachten toen weg waren, maar ik had toen weer een beetje energie…
Helemaal goed glad geschuurd kreeg ik het middendeel niet: wat er zonder verf glad uitzag (als het om de kruishout kraslijntjes ging) was dat duidelijk niet na de eerste laag. Op de foto is de tweede laag verf nog niet aangebracht (maar het zag er wel al meteen een heel stuk cooler uit). Ik heb de kleur Antraciet gebruikt van de Gamma kleurtesters. Zo bespaar je niet alleen in gedoe met een blik en een kwast, maar ook geld: voor kleine oppervlakken zoals dit is ook het kleinste blikje verf, zelfs als je 2 of zelfs 3 lagen aanbrengt vele malen te groot.
Het is in juli 2023 dat ik tegen een elektrisch probleem aanloop dat ik niet had voorzien. Hoewel ik absoluut niet mag klagen met een gratis aanraakscherm, is de aansluiting voor op een computer VGA. Dat had ik al zo lang niet meer gebruikt dat ik was vergeten dat VGA geen idee heeft van de start van het scherm, en van het eind. Nog “vervelender” is dat de klok- en fase instelling met elke keer dat de connector wordt afgekoppeld net dat ene beetje kan verschillen waardoor het scherm wazig is of een 5-6 tal rijen pixels naar links of naar boven staat.
De fabrikant heeft daarover nagedacht: het scherm heeft een menu waarin dit handmatig te corrigeren is, met de knopjes aan de onderzijde om in dat menu te navigeren. Maar ik had nou juist verwacht die knoppen niet nodig te hebben, dus had ik die afgekoppeld gelaten. Nu ik ze nodig bleek te hebben, moest ik bedenken waar ik die zou laten. Uiteindelijk zaagde ik in het verse verfwerk van de rechterplaat een rechthoekig gat uit waar dit printje achter kon worden gemonteerd. Gelukkig moest de tweede laag verf er hier nog op, anders had dit mogelijk zichtbaar veel schade in het verfwerk aangericht.
Maar dit wil je natuurlijk niet de hele tijd zien, want dat is lelijk. Daarom zit dat gat op een strategische plek. De stationair-waarschuwing van de turbo, in de bussen aangebracht op een rood plaatje met witte letters aan de onderzijde van het rechterdeel, werd voorzien van een stukje magneetvel, net als een stukje op de rechterplaat zelf (op de bovenstaande foto links van het printje zit een eerste stukje). Dit is precies diep genoeg uitgebeiteld zodat de stationairplaat vlak ligt met de rechterplaat. Moet je dus bij de knopjes, dan kan je er op die manier tóch nog bij. Het felle blauwe LED’je op de print is wél verwijderd: dat scheen anders dwars door die turbo-plaat heen.
Met alle knoppen gemonteerd en ook de potmeters voor ventilatie, ontvochtiging en meterplaatverlichting geplaatst en de achtergrondverlichting voor deze onderdelen uitgezaagd, ziet dat er dan ongeveer zo uit:
Dit is de voorlopig laatste toevoeging aan deze pagina, maar gezien het verloop van dit project, zullen er vast aanpassingen plaats gaan vinden in de toekomst. Ik zou wel graag nog een mooie rand voor het aanscherm willen maken, maar weet nog niet precies hoe ik dat moet doen.